Aylin Derenay 18 Eylül 2023 / 01:09 Yaya ve sürücü yaya geçidi olan bir yerde karşılaştığında Kuralı başlatan primer yaya geçididir. Kuralı yazalım. Yaya ya diyorki geçitde trafik ışığı yoksa geç ışık varsa ışık kurallarına göre hareket et. Sürücüyede diyorki Yaya geçidinde Trafik ışığı yoksa dur. Yaya geçsin Işık varsa ışık kurallarına göre hareket et.
Sivas’ta yayaların %20 si yaya geçidi kurallarına uymuyorken sürücülerin neredeyse %100 ü ( İstasyon caddesi beşler market önü ve belediye çarşısı önü yaya geçidi hariç ) yaya geçidi kurallarına uymuyor. Bu röportajı biraz yeri aşağıya kaydırıp birde Ahmet Yesevi caddesinde Ziraat bankası yakınındaki ışıksız yaya geçidinde yapalım. Lutfedip yaya geçidinde durması gerekirken bir tanesi şans eseri durursa sürücülere tutalım neden yayaya yol vermiyorsun. Biraz sonra kavşağa ışıklara geldiğinde yayanın yüzüne nasıl bakacaksın ve ondan ışık kurallarına neden uymuyorsun diye nasıl istekde bulunabileceksin diye soralım.
Sivas’ta karşıya geçmek isteyen yaya geçidine değil gelen araca bakıyor. Araç yoksa veya belli mesafede ise geçiyor. Biliyor ki yaya geçidi de olsa araç durmayacak kendisine çarpacak ve bir anda kendisini hastanede bulacak. Beyin buna otomatik olarak şartlanıyor ve diyor ki yaya geçidinin bir önemi yok araç yoksa geç. Bu şartlanmanın nedeni yayalar değil sürücülerdir. Sürücüler eğer yaya geçidinde dursa yayalarda yaya geçidinin dolayısıyla trafik ışıklarının önemini farkedecek ve beyin otomatik olarak buna şartlanacak ve yaya geçidinde ışık varmı yokmu sekonder kısmına odaklanacak. O nedenle sürücüler Sivas‘ta yaya yol vermiyorki yaya da geçitlerin olduğu yerde sekonder trafik ışıkları kurallarına dikkat etsin.
Trafik kurallarında ana unsur yayalardır. Araçtaki sürücüde araçtan indiğinde anında yaya haline gelir. Yollara da önce yaya geçidi yapılır daha sonra sürücüler hem yaya hemde birbirine dikkat etmediği için trafik ışıkları konur.
Yayaları ne zaman suçlayabiliriz. Kurallarda primer odağı trafik ışıkları haline getiririz. Her yaya geçidi başına trafik ışığı koyarız beyni Primer olarak yaya geçitlerinin hiçbir işe yaramadığı fikrine değil trafik ışıklarının asıl kuralı belirleyen olduğu primer fikrine şartlandırırız. Beyin önce yaya geçidine değil ışıklara göre otomatize olur. Bu ekonomik olarak ve trafik akışı yönünden her zaman mümkün olamayacağından ancak sürekli ve her yaya geçidinde kontroller yaparak yaya geçidinde durmayan sürücülere cezalar vererek yaya geçidinin önemini sürücülere şartlandırabiliriz. Yayalarda böylelikle yaya geçidinde araçların durduğunu görünce yaya geçidinin kuralları olduğuna şartlanıp geçit de ışık yoksa geç ışık varsa ona göre hareket kuralına göre hareket edecektir. Kuralı asıl belirleyenin yaya geçidi olduğu günleri umarım bir gün görebiliriz.