Uzman Klinik Psikolog Müjde Yahşi, boşanma sürecinde çocuklara nasıl yaklaşılması gerektiği konusunda önemli bilgiler verdi.
Boşanma Çocuğa Nasıl Anlatılmalıdır?
Bir çocuk için en güvenli liman, anne ve babasının yanıdır. Ancak evde sürekli kavgalar yaşanıyor, huzur bozulmuş ve şiddet ortamı oluşmuşsa, çocuğun sağlıklı büyümesi neredeyse imkânsız hale gelir. Bu nedenle, bazı durumlarda boşanma, çocuk için daha az travmatik bir seçenek olabilir. Ancak boşanma süreci ne kadar dikkatli yönetilirse yönetilsin, çocuk için kalıcı izler bırakabilir. Bu nedenle, çocuğa boşanma kararının açıklanması büyük bir hassasiyet gerektirir.
Boşanma Kararı Çocuğa Nasıl Açıklanmalı?
Çocuğun boşanma sürecinden en az şekilde etkilenmesi için anne ve babanın birlikte hareket etmesi önemlidir. Boşanma kararı, ebeveynler tarafından ortak bir dille açıklanmalı ve bu süreçte suçlayıcı ifadelerden kaçınılmalıdır.
Özellikle 8 yaş altındaki çocuklara boşanma, somutlaştırılarak anlatılmalıdır. Çünkü çocuklar için boşanma, ölüm ya da doğal afetler gibi soyut bir kavramdır. Bu nedenle ebeveynler, oyuncaklardan yardım alarak durumu daha anlaşılır hale getirebilir.
Çocuğa şu şekilde bir açıklama yapılabilir:
“Bu oyuncak anneni temsil etsin, bu da babanı ve bu oyuncak da seni… Anne ve baban evlendi, çok mutlu oldu ve seni dünyaya getirdi. Sen çok sevilen bir çocuksun. Ancak bir süre sonra annen ve baban artık anlaşamaz hale geldi ve mutsuz oldular. Bu yüzden ayrı evlerde yaşamaya karar verdik. Ama seni her zaman seveceğiz. Artık iki evin olacak ve istediğin zaman annenin, istediğin zaman babanın evinde kalabileceksin. Ayrılmamızın sebebi kesinlikle sen değilsin, sen çok iyi bir çocuksun.”
Bu şekilde çocuğa açıklama yapmak, onun yaşadığı durumu kabullenmesini kolaylaştırır. 3 ila 6 yaş arasındaki çocuklar genellikle boşanmayı kendilerinin sebep olduğu düşüncesine kapılabilir. Bu nedenle, ebeveynlerin bu anlatımı birkaç kez tekrarlaması ve çocuğun sorularına sabırla cevap vermesi önemlidir.
8 yaşından büyük çocuklar için soyut kavram becerisi gelişmişse, oyuncaklarla anlatmaya gerek kalmayabilir. Çocukların soyut düşünme yeteneği, esprileri anlayabilme yetisi, atasözlerini kavrayabilmesi veya bir fikir üzerinde tartışabilmesi ile değerlendirilebilir.
Boşanmanın Çocuk Üzerindeki Etkileri
Boşanma, çocuklarda çeşitli psikolojik problemlere yol açabilir. En sık görülen problemler arasında depresif duygudurum, içe kapanma, sosyalleşmeden kaçınma, değersizlik hissi ve kendini suçlama eğilimleri yer almaktadır. Boşanmanın üzerinden iki yıl geçmiş olmasına rağmen çocuklarda öfke ve stresle başa çıkmada güçlük gibi sorunlar sıkça görülebilir.
Cinsiyet faktörü de boşanmanın etkilerinde belirleyici olabilir. Araştırmalara göre, erkek çocuklar boşanmadan kız çocuklarına göre daha fazla etkilenmektedir. Bunun nedenlerinden biri, kız çocuklarının duygularını daha kolay ifade edebilmesi ve çevresinden daha fazla psikolojik destek alabilmesidir. Diğer bir neden ise, boşanma sonrasında velayetin genellikle anneye verilmesi nedeniyle erkek çocuğun baba rolünden yoksun büyümesi ve bunun kimlik gelişimini olumsuz etkilemesidir.
Boşanmadan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bazı ebeveynler, çocukları için evliliklerini sürdürmeyi düşünebilir. Ancak mutsuz bir evlilik ortamı çocuğun ruhsal gelişimi açısından büyük bir risk taşır. Bu nedenle, ilişkilerde sorun yaşayan eşlerin mutlaka bir aile terapistine başvurması ve sorunlarını çözmeye çalışması önerilmektedir.
Çocuklarının boşanma sürecinden en az şekilde etkilenmesini isteyen ebeveynlerin dikkat etmesi gereken noktalar şunlardır:
- Anne ve baba boşansa da ebeveynlik rolleri devam eder.
- Ebeveynler, çocuklarının yanında birbirlerini kötülememelidir.
- Çocuk, boşanmanın sebebinin kendisi olmadığını mutlaka anlamalıdır.
- Boşanma kararı kesinleşmeden önce çocuğa açıklama yapılmamalıdır.
- Boşanma sonrası ebeveynler arasında ölçülü bir ilişki kurulmalıdır. Aşırı samimi bir ilişki, çocuğun kafa karışıklığı yaşamasına sebep olabilir ve yeniden birleşme beklentisi yaratabilir.
- Çocuk, ebeveynlerin iletişimini sağlamak için bir aracı haline getirilmemelidir.
- Çocukların ruh sağlığının korunması için profesyonel destek alınmalıdır.
Boşanma süreci, her ne kadar travmatik bir süreç olsa da ebeveynlerin bilinçli ve duyarlı davranması durumunda çocuğun bu süreci en az zararla atlatması sağlanabilir. Çocuğun sağlıklı bir psikolojiye sahip olması için anne ve babanın, yaşadığı duyguları kontrol ederek çocuklarına karşı sevgi dolu bir tutum sergilemeleri büyük önem taşımaktadır.
Haber Merkezi
Büyük Sivas Haber
