Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle inşa edilen köprü, otoyol ve tüneller için verilen geçiş garantileri bütçeye ağır yük olmaya devam ediyor.
Devlet garantili projeler bütçeyi rehin aldı!
Devletin kasasından “tek kuruş çıkmayacak” denilerek yapılan projeler, artık yapım maliyetlerini katlayan garanti ödemeleriyle gündemde. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, önümüzdeki üç yıl içinde bu projelere ayrılan kaynakla “11 yeni Yavuz Sultan Selim, 6 yeni Osmangazi Köprüsü, 7 yeni Avrasya Tüneli” yapılabileceğini söyledi.
376 milyar TL’lik yük kapıda
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2026 yılı bütçe teklifinde, YİD projeleri için öngörülen garanti ödemeleri dikkat çekti. Bütçeye göre, yalnızca 2026 yılında 101 milyar 302 milyon TL, 2027 yılında 125 milyar TL, 2028 yılı içinse 150 milyar TL kaynak ayrıldı. Böylece önümüzdeki üç yıl içinde sadece geçiş garantileri için toplam 376,3 milyar TL ödenmesi planlanıyor.
“Hazineye hortum bağlandı”
CHP’li Karasu, garanti ödemelerinin her yıl katlanarak arttığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“AK Parti iktidarının Yap-İşlet-Devret modeliyle yaptığı projelerde şirketlere ödenen toplam tutar geçen yıl 154,4 milyar liraydı. Bunun 63,6 milyar lirası köprü, otoyol ve Avrasya Tüneli ödemelerinden oluşuyor. Bu rakamın bu yıl 202,2 milyar liraya çıkacağı öngörülüyor. Dövize endeksli bu ödemeler her yıl daha da artıyor, Hazineye adeta hortum bağlanmış durumda.”
“Bu parayla onlarca yeni köprü yapılırdı”
Karasu, ödenen garanti tutarlarının, projelerin maliyetini çoktan geçtiğini belirterek şu hesaplamayı paylaştı:
“Osmangazi Köprüsü’nün maliyeti 1,5 milyar dolar, bugünkü kurla yaklaşık 63,1 milyar TL. Oysa önümüzdeki üç yılda bu projelere ödenecek toplam parayla 6 yeni Osmangazi Köprüsü, 11 yeni Yavuz Sultan Selim Köprüsü, 7 yeni Avrasya Tüneli yapılabilir. Bu ödemeler, o köprülerden hiç geçmeyen, tünelleri hiç kullanmayan vatandaşın cebinden çıkıyor.”
“2044’e kadar uzatılan sözleşmeler var”
CHP’li Karasu, bazı projelerin sözleşme sürelerinin gizli değişikliklerle uzatıldığını da iddia etti:
“Bazı projelerin kamuya devir tarihleri kapalı kapılar ardında 2044’e kadar uzatılmış durumda. Bu durumda sadece 6 değil, 66 köprü, sadece 7 değil, 77 tünel daha yapılabilecek parayı bu şirketlere aktarıyoruz. Bu model, milletin bütçesini ipotek altına alıyor.”
“Biz projelere değil, modele karşıyız”
Karasu, CHP’nin köprü ve otoyol yatırımlarına değil, mevcut finansman modeline karşı olduklarını vurguladı:
“Biz bu projelerin yapılmasına değil, halkın sırtına yüklenen adaletsiz garanti modeline karşıyız. Çünkü bu model, gelecek kuşakların bile borç yükünü artırıyor. Vatandaş köprüden geçmese de, tünelden geçmese de bu paraları ödemeye devam ediyor.”
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler