Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (SBTÜ), geleneksel Türk mutfağının vazgeçilmezi olan turşular üzerinde yürüttüğü bilimsel çalışmayla tarımda yeni bir dönemin kapılarını araladı.
Turşudan tarlaya biyolojik çözüm: SBTÜ'den dikkat çeken araştırma!
Üniversite bünyesinde yapılan araştırma, turşu fermantasyonu sırasında doğal olarak oluşan laktik asit bakterilerinin, bitki hastalıklarına karşı çevre dostu ve etkili bir mücadele aracı olabileceğini ortaya koydu.
Yüzyıllardır hem lezzeti hem de sağlık açısından faydalarıyla sofralardaki yerini koruyan turşular, bu kez tarımda biyolojik mücadelede umut oldu. SBTÜ Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Akbaba liderliğinde yürütülen çalışmada, farklı illerden toplanan yaklaşık 50 çeşit geleneksel turşu örneği analiz edildi.
Laktik asit bakterileri doğadan gelen koruyucu
Çalışmaya ilişkin bilgi veren Dr. Akbaba, yalnızca katkı maddesi içermeyen ve 3 ila 6 ay arası fermantasyona tabi tutulmuş doğal turşularda laktik asit bakterisi tespit ettiklerini belirtti. Bu bakterilerin, sadece turşunun bozulmasını engellemekle kalmayıp, aynı zamanda zararlı mikroorganizmalara karşı güçlü bir savunma oluşturduğunu vurgulayan Akbaba, "Bu bakteriler turşulardaki küf ve fungusların gelişimini engelleyen metabolitler salgılıyor. Biz de bu etkiden yola çıkarak, aynı mekanizmaların bitki hastalıklarına karşı da kullanılabilirliğini araştırdık" dedi.
Pestisite alternatif biyolojik mücadele hedefi
Tarımda sıkça kullanılan kimyasal pestisitlerin insan, hayvan ve çevre sağlığına olumsuz etkiler oluşturabildiğini hatırlatan Akbaba, "Pestisit kalıntıları, gıda güvenliği açısından büyük riskler taşıyor. Bu nedenle biz, turşulardan izole ettiğimiz laktik asit bakterilerinin biyolojik mücadelede kullanılabilirliğini araştırıyoruz" ifadelerini kullandı.
Özellikle domates üretiminde karşılaşılan patojen bakterilere karşı doğal ve etkili bir çözüm üretmeyi hedeflediklerini kaydeden Akbaba, laboratuvar ortamında başarı elde edilen bakterilerin daha sonra arazi koşullarında da test edileceğini bildirdi.
Ev yapımı turşular bilimsel çalışmalara ışık tuttu
Araştırma kapsamında Sivas başta olmak üzere Kahramanmaraş, Malatya, Ordu, Kayseri, Yozgat ve Tokat illerindeki vatandaşların evlerinde kurdukları katkısız biber, salatalık, domates, lahana, şeker pancarı, mantar, kavun ve karpuz gibi ürünlerden yapılan turşulardan örnekler alındı. Bu örneklerden izole edilen laktik asit bakterileri SBTÜ laboratuvarlarında stoklanarak, farklı bitki hastalıklarıyla mücadele için kullanılmak üzere test edilmeye başlandı.
SBTÜ’nün bu çalışması, hem geleneksel bilgi birikiminin bilimle buluştuğu hem de sürdürülebilir tarım çözümlerine kapı aralayan bir örnek olarak dikkat çekiyor. Üniversite, bu alandaki başarılarını yeni projelerle geliştirmeyi ve tarımda kimyasal kullanımı azaltacak yenilikçi yöntemleri hayata geçirmeyi hedefliyor.
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler