Eyüp Demirer’in "Sivas'a Dair" isimli köşe yazısı;
Sivas’a Dair
Değerli Okuyucular, kıymetli dostlarım;
Hepinizce malum olduğu üzere, gündemin en başında yer alan konu itirazlar üzerine devam eden sayım döküm işlemleridir.
Yapılan itirazlarda sıralama;
İlçe Seçim Kurulları nezdinde yapılan itirazlar, buradan kabul yadared durumuna göre,
İl Seçim Kurulu Başkanlıkları nezdinde yapılan itirazlar, buradan kesin olmayan kararlar haricinde açılan Yüksek Seçim Kurulu Başvurularıdır.
Yüksek Seçim Kurulu ;
YSK'nın iki görevi vardır. Bir tanesi yargı görevi ve bir tanesi de seçime ilişkin hazırlıklar ile seçimi yönetme görevi. Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığının ilk görevi olan seçimleri yönetme görevi tamamlanmış ve YSK artık yargı görevi kapsamında nihai kararları vermek üzere son aşamaya gelmiş bulunmaktadır. Yani Seçimin sona ermesinden itibaren yargıya ilişkin YSK'nın görevi başlamış bulunmaktadır.
YSK 11 yüksek mahkeme üyesi önüne gelen şikayetlerle ilgili toplanıp dosyalarla ilgili karar vermek aşamasındadır.
YSK bu kararı verirken yasal olarak temsilci bulundurma hakkına sahip olan bir önceki seçimlere katılma hakkına sahip, seçimlerde en çok oyu almış 5 siyasi parti ki;
ADALET ve KALKINMA PARTİSİ, ( AK PARTİ )
MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ, ( MHP )
CUMHURİYET HALK PARTİSİ, ( CHP )
HALKLARIN DEMOKRATİK PARTİSİ, ( HDP )
İYİ PARTİ olmak üzere bu 5 parti temsilcileri de karar verme sürecinde YSK tarafından yapılan tüm toplantılarda hazır bulunmakta ve kurula kendi görüşlerini bildirmek suretiyle katkı vermektedirler. Kurul bu şekilde önüne gelen dosyaları bir an önce sonuçlandırmak üzere toplanmakta olup buna ilişkin süreç devam etmektedir.
Yasada belirlenen itiraz süreci sırası ile bu şekilde olup ülkemiz genelinde bugün gelinen noktada öncelikle İlçe Seçim Kurulları, sonrasında ise İl Seçim Kurulları nezdinde yapılan başvurular sonuçlandırılmış,
Kurulların bir kısmı yapılan itiraz başvuruları üzerine sadece sandık kurullarınca geçersiz kabul edilen geçersiz oy pusulalarını ve zarfları saymış, bir kısmı da tüm oyların yeniden sayım ve dökümünü yaparak, o bölgede bulunan oy zarfları ile oy pusulalarının yeniden sayım ve dökümünü sandık bazlı tamamlayıp, kurul tarafından tespit edilen nihai neticeyi kararında hüküm altına almıştır.
Yıllardır ülkemizde özellikle Mahalli İdareler Seçimlerinde bu itirazlar her dönemde yoğun şekilde yapılmakta, yapılan itirazların birçoğunda ise sonuç alınması üzerine uzun yıllardır devam eden haklı endişeler adayları ve partilerin itiraza yetkili kişilerini hep itiraz müessesesini devreye sokmaya mecbur kılmıştır.
Bu vesile ile hep belirttim bu yazımda da belirteyim, vatandaşımıza her seçimde oy kullanma esasları hakkında ciddi manada bilgilendirme yapılmalı, tüm sandık kurullarımız da 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanuna dayalı olarak çıkarılan YSK nun 135, 138 /1 -2 numaralı genelgeleri hakkında oldukça detaylı bilgilendirilmeli ve eğitilmelidir.
Aynı durum tüm siyasi partilerce sağlanmalıdır.
Özellikle gündemin en yoğun tartışma konusu olan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimleri hususunda ise, birçok ilçede birçok seçim bölgesinde sandık sonuç tutanakları kontrol edildiğinde on binlerce oyun hatalı şekilde tutanağa geçirildiği sonucu ortaya konulduğunda;
Haklı olarak şu sorular akla gelmektedir;
- Özellikle adalet ve kalkınma partisi sandık görevlileri sandıkta mı değildiniz?, sandıklara resmi görevlerinizin başına mı gitmediniz?
- Sandıktan çıkan yüzlerce oyunuzu, nasıl oldu da sonuç tutanaklarına 0 olarak ya da 1 olarak geçirdiniz?
- Sandık görevlileri ile beraber müşahitler nasıl oldu da onca huzurunuzda sayılan, okunan oyu gözler önünde karşılaştırma cihetine gitmeden, sandıkları terk ettiniz?
- Gün içerisinde YSK nun 138 numaralı genelgesinde belirtilen şikayet mekanizması şikayet dilekçeleri neden işleme konulmadı, şikayet müessesesi neden çalıştırılmadı, sandık sonuç tutanağı bağlanana kadar bu hususta başvuru yapılmayarak, sandık sonuç tutanaklarının bağlanması ile itiraz müessesesinden medet umuldu.
Eğer sandık başında sandık görevlisi ve müşahidin bu hususta görevini gereği gibi yerine getirmesi sağlansa idi sandık başında sonuç tutanakları derhal doğru şekilde karara bağlanıp düzeltilebilir idi.
- Parti içi olarak tabi ki bu sandık görevlileri ve müşahitler ciheti ile elbette ki bu sorgulamalar yapılacaktır.
- Bu neticeye imza atan sandık kurulu görevlisi olmak için tek akla gelen teknik yol, okuma yazma bilmemek olur herhalde, diğer yollara tevessüller var ise zaten devletimiz bu kez yasalara uygun olarak gerekeni yapacaktır, buna inancımız tamdır.
Yine, ortada on binlerce oyun bu yollar ile sonuç tutanaklarına oradan da Seçim Kurulları ve Yüksek Seçim Kurulu’nun sistemine geçişi söz konusu olduğunda, MADDİ HATADAN BAHSEDEBİLMEK MÜMKÜN OLABİLİR Mİ?
Tabi ki bu hususta birçok farklı yorum gelecektir.
Ancak şahsi hukuki yorumum; bu durum maddi hata kapsamında kalmamalıdır.
Ülkemizde genelde bu konu gündeme geldiğinde, sandık başında şikayet müessesi maalesef çalıştırılmayıp, sonrasında eyvah denilip, itiraz müessesi ile sorunun halli cihetine gidilmeye çalışılır.
Yine ülkemizde ancak sonuçlar yakın olduğunda tüm oy zarfları ve oy pusulalarının yeniden sayım ve dökümü cihetine gidilir. Halbuki, maddi hatanın ötesinde sıkıntıların varlığı hissedildiğinde tüm oy zarfları, tüm oy pusulaları, tüm geçerli ve tüm geçersiz oylar yeniden sayılmalı, yetkili hakim ve yetkili kurul önünde bu iş ve işlemler yapılarak, oy kullanan seçmenin iradesine saygı tam manası ile sağlanmalıdır.
Kullanılan hiçbir oy aşırı şekli unsurlar ile boğulmamalı, irade esas alınarak sayım ve döküm iş ve işlemleri konunun uzmanı olan seçim hakimleri huzuru ile yetkili heyetler huzuru ile yeniden ve geçerli geçersiz ayrımına girilmeksizin tüm sandıklarda sayımı yapılmalıdır.
Küçükten büyüğe her seçim çevresinde kanaatim budur.
Özellikle İstanbul noktasında Büyükşehir oyları için de açık kanaatim bu olup, bu geceden itibaren başlayacak olan YSK başvuruları nezdinde verilecek karar tüm seçim çevresini kapsayacak şekilde yeniden sayım döküm ve sandık sonuç tutanaklarının karşılaştırmalı olarak kontrolü üzerine olmalıdır.
BU SÜREÇLER GEÇİLDİKTEN SONRA İSE;
- İKAMETGAHIN TÜRK MEDENİ KANUNUNDA GETİRİLEN OBJEKTİF ve SUBJEKTİF KISTASLARINA UYGUN ŞEKİLDE OY KULLANDIRMA İŞ ve İŞLEMLERİ YAPILMALI,
- İTTİFAKLI MI İTTİFAKSIZ MI SEÇİME GİRİLDİĞİ HUSUSUNDA TÜM TEŞKİLATLARCA ÖNCELİKLE SİYASİ PARTİLER ve VATANDAŞLARIMIZ CİDDİ MABADA BİLİNÇLENDİRİLMELİ, ( bunu birçok bölgede vatandaşlarımızın ittifak ile giriliyor mantığı ile Hem Ak Parti hem de MHP ye aynı oy pusulasında oy verilmesi gerektiği bu şekli ile de her iki partinin de amblemine tercih kaşesini basarak oylarının geçersiz olduğu şeklinde söylemler üzerine belirtmek istiyorum ) İTTİFAK ÇATISI YOK İSE DESTEKLENEN PARTİ BAZLI OY KULLANILACAĞI ve TEK TERCİH MÜHRÜ / KAŞESİ VURULMASI GEREKLİLİĞİ ÜZERİNDEN DOĞRU OY KULLANILMASININ TEMİNİ SAĞLANMALIDIR.
- Muhtarlıklara muhakkak bir çözüm üretilmeli, her manada Büyükşehir, Belediye, İl Belediye, Büyükşehir Meclis ve İl – İlçe Meclis ile, İl Genel Meclisi seçimlerine zarar veren muhtarlık seçimleri üzerinde de gerekli resmi prosedür kanun ile yürürlüğe konulmalıdır.
- İkametgah taşımayı, muhtarlıklara çözüm üretmeyi sağladığımızda birçok mesafeyi kat edebileceğimizi, bunun akabinde de özellikle bilinçli teşkilatlar, bilinçli sandık kurulu üyelikleri ile müşahitler ve oy kullanma esaslarını vatandaşa yansıttığımız bir çok kamu spotları ile tüm bu konuların üstesinden gelebileceğimizi, şüpheye mahal bırakmayan seçimleri yaşayabileceğimizi, bu doğrultuda en demokratik ve en sağlıklı sonuçları çıkarabileceğimizi açıkça belirtmek isterim.
- Hayırlara vesile olması temennilerim ile, hayırlı akşamlar dilerim değerli dostlarım…
Eyüp Demirer
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler