Seçimlere kadar özellikle tüm siyasi partilerin açıp açıp okuyacağı bir analiz yazısı ile sizlerleyiz. Sivas'ta resmen daldan dala konan oyların partilerde ne kadar değişken ve oynak olduğunu aldıkları oyları aşağıda yan yana okuduğunuzda sizlerde görmüş olacaksınız...
Seçime kadar Sivas'ta her siyasi parti bu yazıyı açıp açıp okuyun!
Öncelikle mevcut ortam, açıklanan anketler, son ittifaklar vs derken şahsi kanaatimi belirtmek istiyorum.
Şuan AK Parti Sivas'ta her koşul ve şartta en az 2 milletvekilini kazanacak durumda. 3 ise mevcut ortam ve şartlar böyle devam ederse bu seçim için açıkçası biraz zor gibi...
Birinci parti olması neredeyse garanti olan AK Parti'nin alacağı oy ile diğer partilerinde alacağı oyları önce 1'e sonra en yüksek oya göre 2,3,4 ve 5'e bölüp H'Dondt sistemi sonrasında diğer Milletvekilliklerini hangi partiler alacak bu ortaya çıkacak.
D'HONDT SİSTEMİ
D'Hondt sistemi nedir dilerseniz kısaca öncelikle buna değinelim.
Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D'Hondt tarafından 1878'de tasarlanmış nispi temsil sisteminin adı. Türkiye’de 1961’den bu yana –1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi ara seçimi dışında– bütün milletvekili genel ve ara seçimlerinde D’Hondt sistemi uygulandı.
Günümüzde de yürürlükte olan sistem budur.
Bir seçim çevresinde her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e ... bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir. Elde edilen paylar, parti farkı gözetmeksizin, büyükten küçüğe doğru sıralanır. Milletvekillikleri bu sıralamaya göre partilere tahsis edilir.
7 milletvekili çıkaracak bir seçim bölgesinde A Partisi 60 000, B Partisi 25 000, C Partisi 14 000 oy almış olsun.
A Partisine 1. olduğu için bir milletvekili verilir. A Partisinin oyu 2'ye bölünür. A Partisinin oyu hala en çok olduğu için A Partisinin oyu bu sefer 3'e bölünür.(60000/3=20000) Bu işlemden sonra en çok oy B Partisinde olduğu için B'ye bir milletvekili verilir ve oyu 2'ye bölünür. (25000/2=12500)
Kalan sayılar arasında en büyük A olduğu için bir milletvekili daha verilir ve A'nın oyu bu defa 4'e bölünür. (60000/4=15000) Ortaya çıkan sayılar arasında en büyük oy yine A'nın oyu olduğundan yine bir milletvekili verilir ve bu kez de oyları 5'e bölünür (60000/5=12000).
Bu işlemden sonra en büyük oy C'ye aittir ve C'nin hanesine 1 milletvekili eklenir; C'nin oyları 2'ye bölünür (14000/2=7000). Bu 7. ve son işlem sonucunda en büyük sayı B'ye ait olduğu için son milletvekilliğini B Partisi alır.
Sonuç olarak; bu bölgeden A Partisi 4, B Partisi 2, C Partisi de 1 milletvekili çıkarır.
SİVAS'TA DURUM NE OLUR?
Öncelikle yeni seçim sistemi mecliste bugünlerde görüşülüp oylanacak. Üzerinde tartışılan maddeler olsa da kaba taslak olacaklar belli. İttifaklar sayesinde partilerin baraj sorunu ortadan kalkarken yeni düzenleme ile Milletvekili olabilmenin şartı ise ya kendi adına partiler liste çıkarıp seçime girip vekil çıkaracak kadar oy alacak yada ittifaktaki güçlü partilerin listelerinden diğer partiler aday olacak.
Sivas için burada ki en kritik soru BBP'nin ve İYİ Parti'nin ne yapacağı.
2018 Milletvekilliği seçimlerinde BBP'nin adayı Yaşar Sayan AK Parti'nin listesinin 5. sırasına yazılmış fakat Milletvekili seçilememişti.
MHP kendi listesi ile seçime girmişti.
Bu seçim için BBP'nin ön koşulsuz ve şartsız kendi logosu ve adayları ile kendi listesinden seçime gireceğini belirttiği göz önüne alındığında Sivas'ta Milletvekili seçilecek olanlar ise bu durumda oldukça karmaşık bir hal alıyor.
Nasıl mı?
Son anketler AK Parti ve MHP'nin oyunu düşük gösterirken ülke genelinde BBP'nin oyunda ise ciddi kıpırdanmalar olduğunu biliyoruz.
Aynı durum Millet İttifakında da bu durum İYİ Parti'de var.
Şimdi BBP Sivas'ta kendi listesi ile seçime girerse ne olur?
Rahmetli Muhsin Yazıcıoğlu'nun Sivas'ta BBP adına milletvekilliği yaptığı dönemde seçimlere bağımsız aday olarak girmişti. Bunun dışında BBP Sivas'ta her milletvekilliği seçiminde aslında potansiyeli kadar oy almamış , seçimlerde BBP'nin oyları farklı siyasi partilere seçmen tarafından dağıtılmıştı.
İttifak ile baraj sorununu ortadan kaldıran BBP ilk kez bu seçimde gerçek oyunu da görmüş olacak.
Öncelikle Sivas'ta bir milletvekili çıkarabilmek için birinci partinin 200 bin civarında oy aldığı düşünülecek olursa yaklaşık 45-50 bin bandında oy alabilmek yeterli oluyor. En azından son sıra milletvekilliği için bu sayı kafi...
Şimdi gelelim öncelikle BBP'nin gerçek oy oranına...
BBP SİVAS'TA VEKİL ÇIKARABİLİR Mİ?
2015 Kasım Milletvekili seçiminde 7.682 Oy olan BBP, 2014 Mart İl Genel Meclisi seçiminde ise 72.406 Oy aldı. 2019 Mart Belediye seçimlerinde 68.900 Oy olan BBP, 2019 Mart İl Genel Meclisi seçimlerinde ise 81.412 Oy almayı başardı. Ayrıca Muhsin Yazıcıoğlu'nun rahmetli olduğu 2009 seçimlerinde BBP 125.895 Oy alabilmişti. Yani Sivas'ta o gün ki seçmen sayılarına göre BBP'ye oy verebilecek en az 125 bin kişi bulunuyor. Bu oy oranlarına göre BBP kendisini düzgün ifade edebilir ve seçimlere kadar çalışmalarını aralıksız sürdürürse 1 milletvekilini D'Hondt sistemine göre mutlaka çıkaracaktır. Ayrıca AK Parti ve MHP'ye kızgın olan seçmen Cumhur İttifakından dışarı çıkmak istemezse BBP Sivas'ta 2 Vekil çıkabilecek sayıya bile ulaşabilir.
İYİ PARTİ SİVAS'TA VEKİL ÇIKARABİLİR Mİ?
İYİ Parti ilk kez Sivas'ta ciddi bir sınav verecek. Ülke genelinde oy oranlarındaki kıpırdanma en bariz olan parti şuan İYİ Parti. Parti içerisinde çekişmeler yaşansa da kamuoyunda çok fazla yer bulmadı, sorunlar dışarı yansımayan iç çekişmeler olarak geçiştirildi. İYİ Parti Sivas'ta ilk seçimine 2018 yılında girdi. 2018 Haziran Milletvekilliği seçiminde 27.850 Oy alan İYİ Parti aslına bakılırsa iyi bir başlangıç yaptı. Kimilerine göre bu oyların çoğunluğu BBP'lilerden oluştu kimilerine göre ise MHP'lilerden... Ama şu bir gerçek ki daha 2018 seçimlerinde yaklaşık 30 bin oyu Sivas'tan öyle yada böyle alabilen İYİ Parti milletvekili çıkarabilecekler arasında artık yer alan partilerden. CHP ile ittifak yapıp İYİ Parti, DEVA, Gelecek, Saadet gibi partilerin adaylarından oluşan bir liste ile seçime girerse İYİ Parti Sivas'ta mutlaka bir vekil çıkarır... Sayılan partiler kendi listeleri ile ama ittifak adı altında girerse de durum değişmez İYİ Parti vekil çıkaracak sayısı yakalar. Kaybederse de bir kaç bin oy ile kaybeder...
MHP SİVAS'TA VEKİL ÇIKARABİLİR Mİ?
MHP 2018 Haziran Milletvekilliği seçiminde 77.632 Oy, 2015 Kasım Milletvekilliği seçiminde 44.994 Oy ve 2015 Haziran Milletvekilliği seçiminde ise 67.933 Oy almıştı. Sivas'taki BBP gibi oyu her an farklı yere kayabilen MHP'nin son aldığı oya göre en 1 milletvekili çıkarması muhtemel. İkinci vekili çıkarabilir mi sorusuna gelince bizce öyle bir olasılık mevcut ortamda şuan çok zor görünüyor. Son seçimlerde AK Parti'ye kızgın olan seçmen Cumhur İttifakının dışına çıkmamak için MHP'ye Sivas'ta ciddi oranda oy vermişti.
CHP SİVAS'TA VEKİL ÇIKARABİLİR Mİ?
Evet çıkarır...CHP'nin en kötü zaman ve şartta Sivas'ta bir vekil çıkaracak seçmeni mevcut. Ölüsü 56 bin, iyisi 62 bin.. AK Parti'ye kızan seçmenler partiye oy vermez ve daha düşük bir oy ile AK Parti birinci olursa CHP bu sayı ile bir vekili böylece neredeyse garantiliyor.
AK PARTİ SİVAS'TA KAÇ VEKİL ÇIKARIR?
Yukarıda yazılanları okuduğunuzda BBP, İYİ Parti, MHP ve CHP birer vekil çıkarırsa o zaman AK Parti'ye 1 vekil kalır dediğinizi duyar gibiyiz...
Açıkçası D'Hondt sisteminde durum böyle olmuyor. AK Parti Sivas'ta 262 bin oyu aldığı dönemi de 216 bin aldığı dönemi de yaşadı. Ama her iki ihtimalde de AK Parti 3 vekil çıkardı. Oyunda yaklaşık 40 bin fark eden bir parti nasıl olurda aynı sayıda vekil çıkarır işte burada 3-5 bin oylar devreye giriyor.
Öncelikle İYİ Parti, BBP, MHP ve CHP'den biri milletvekili çıkarma olasılığını bu nedenle yitirecek.
Sebebi AK Parti'nin son seçimlerde aldığı 216 bin oyun daha altına düşüp örneğin 200 bin oy bile alsa en az 2 vekilin sahibi oluyor. Bu nedenle diğer partilerden biri vekil çıkaramayacak. Şu ihtimal de yok değil... Eğer diğer partiler örneğin 40-45 bin aralığında oylar alırsa AK Parti 4 vekili birden alma ihtimalini de elinde bulunduruyor. Hangisi daha güçlü diye soracak olursanız bu dönem mevcut şartlarla AK Parti Sivas'ta 2 vekil çıkarabilecek.
Dilerseniz gerçek bir simülasyon ile bu durumu ortaya koyalım...
Daha iyi anlaşılması için yukarıdaki rastgele yazılmış olan oylarda AK Parti 2-3 bin daha yüksek MHP, BBP ve CHP 2-3 bin daha düşük oy alırsa ellerindeki Milletvekilini de AK Parti alarak 3 vekil çıkarabilir.
Kabaca söylenmek istenen örneğin 190 bin oy alan AK Parti 3. sıra vekili 63.333 oy ile kazanabilmekte. 63.500 olarak bir parti AK Parti'nin elinden bir vekilini alabilir. Yukarıdaki bu güne kadar alınan oylar partiler açısından değerlendirildiğinde Sivas'ta ortaya çıkacak olan tablo tam manası ile bir çok sürprize gebe...
Millet ittifakı Cumhur ittifakına Sivas'ta 5 vekilin 5'ini de kaptırmak istemiyor ise yapacağı en akıllıca iş tek bir parti altında ortak bir liste ile seçime girmek olacak. Yoksa 1-2 bin oy ile Sivas'ta bu seçimde CHP bile vekil çıkaramayabilir...
HANİ HER SEÇİMDE DENİR YA 1 OY BİLE ÇOK ÖNEMLİ...
BİZDEN HATIRLATMASI 1 OY İLE SİVAS'TA PARTİLER BU SEÇİMDE VEKİL KAZANIR VEYA KAYBEDER İSE ŞAŞIRMAYIN... PARTİLERDEN BİRİ MEVCUT ŞARTLARDA 2 VEKİL ÇIKARABİLECEK OLAN AK PARTİ'DEN KALAN ÜÇÜN BİRİNİ ALMAK İSTİYORSA ONA GÖRE BİR ÇALIŞMA YÜRÜTMEK ZORUNDA...
BİLGİ OLARAK OYLARI İNCELEYİN! İŞTE SİVAS'TA SEÇİMLER VE PARTİLERİN ALDIĞI OYLAR
AK Parti'nin Sivas'ta Son 3 Milletvekilliği, Belediye Başkanlığı ve İl Genel Meclis Üyelikleri Seçimlerinde Aldığı Oylar
2018 Haziran Milletvekilliği : 223.526 Oy
2015 Kasım Milletvekilliği : 262.631 Oy
2015 Haziran Milletvekilliği : 216.982 Oy
2019 Mart Belediye : 93.284 Oy
2014 Mart Belediye : 106.887 Oy
2009 Mart Belediye : 50.745 Oy
2019 Mart İl Genel Meclisi : 170.064 Oy
2014 Mart İl Genel Meclisi : 194.382 Oy
2009 Mart İl Genel Meclisi : 115.135 Oy
BBP'nin Sivas'ta Son 3 Milletvekilliği, Belediye Başkanlığı ve İl Genel Meclis Üyelikleri Seçimlerinde Aldığı Oylar
2018 Haziran Milletvekilliği : AK Parti İle İttifakla Girdi
2015 Kasım Milletvekilliği : 7.682 Oy
2019 Mart Belediye : 68.900 Oy
2014 Mart Belediye : 56.601 Oy
2009 Mart Belediye : 78.300 Oy
2019 Mart İl Genel Meclisi : 81.412 Oy
2014 Mart İl Genel Meclisi : 72.406 Oy
2009 Mart İl Genel Meclisi : 125.895 Oy
CHP'nin Sivas'ta Son 3 Milletvekilliği, Belediye Başkanlığı ve İl Genel Meclis Üyelikleri Seçimlerinde Aldığı Oylar
2018 Haziran Milletvekilliği : 62.194 Oy
2015 Kasım Milletvekilliği : 56.918 Oy
2015 Haziran Milletvekilliği : 56.723 Oy
2019 Mart Belediye : 14.528 Oy
2014 Mart Belediye : 8.626 Oy
2009 Mart Belediye : 8.716 Oy
2019 Mart İl Genel Meclisi : 54.911 Oy
2014 Mart İl Genel Meclisi : 47.547 Oy
2009 Mart İl Genel Meclisi : 44.062 Oy
MHP'nin Sivas'ta Son 3 Milletvekilliği, Belediye Başkanlığı ve İl Genel Meclis Üyelikleri Seçimlerinde Aldığı Oylar
2018 Haziran Milletvekilliği : 77.632 Oy
2015 Kasım Milletvekilliği : 44.994 Oy
2015 Haziran Milletvekilliği : 67.933 Oy
2019 Mart Belediye : 8.913 Oy
2014 Mart Belediye : 6.914 Oy
2009 Mart Belediye : 3.034 Oy
2019 Mart İl Genel Meclisi : 54.542 Oy
2014 Mart İl Genel Meclisi : 41.288 Oy
2009 Mart İl Genel Meclisi : 30.285 Oy
İYİ Parti'nin Sivas'ta son Milletvekilliği Seçiminde Aldığı Oylar
2018 Haziran Milletvekilliği : 27.850 Oy
2015 Kasım Milletvekilliği : Girmedi
2015 Haziran Milletvekilliği : Girmedi
Saadet Partisi'nin Sivas'ta Son 3 Milletvekilliği, Belediye Başkanlığı ve İl Genel Meclis Üyelikleri Seçimlerinde Aldığı Oylar
2018 Haziran Milletvekilliği : 7.163 Oy
2015 Kasım Milletvekilliği : 3.227 Oy
2015 Haziran Milletvekilliği : 23.457 Oy
2019 Mart Belediye : 2.806 Oy
2014 Mart Belediye : 3.673 Oy
2009 Mart Belediye : 10.613 Oy
2019 Mart İl Genel Meclisi : 5.686 Oy
2014 Mart İl Genel Meclisi : 8.896 Oy
2009 Mart İl Genel Meclisi : 19.288 Oy
MİLLETVEKİLLİĞİ SEÇİM SONUÇLARI
BELEDİYE SEÇİM SONUÇLARI
İL GENEL MECLİSİ SEÇİM SONUÇLARI
Büyük Sivas Haber
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler