Çalışan annelere yapılan ödemelerde zam kararı alındı. Çocuk parası, emzirme ödeneği ve doğum parasında yeni düzenlemeler anneleri sevindirecek…
Çalışan annelere yapılan ödemelere zam!
Çalışan bir anne olmak hayli zor. İş, çocuk birde üzerine ev işleri eklenince yetişmek bazen imkansız bir hal bile alabiliyor. Ev bütçesine destek sağlamak için çalışan anneler devlet tarafından mevcut destekler bulunuyor.
Bu desteklerden en önemi olanı ise doğum izni. Sigortalı çalışan kadınların, doğumdan önce ve sonra 8’er hafta olmak üzere toplamda 16 haftalık izin hakları mevcut. 16 haftalık izin toplamda 112 güne tekamül etmekte.
Ayrıca çoğul (ikiz) gebeliklerde ise bu süreye 2 hafta daha ekleniyor. Bununla birlikte kadınlar, çalışma sırasında periyodik kontrolleri için izin kullanabiliyorlar.
Doğum izni ücretleri yükseliyor
Doğum izninde geçirilen sürede devlet annelere bu sürelerin ücretini yatırıyor. Bu ücret hesaplanırken 112 günlük süre dikkate alınıyor. Çalışırken bodroda belirtilen brüt ücret bu ücretin miktarını belirliyor.
1 Ocak’tan geçerli yeni asgari ücret yüzde 49 zamla net 17 bin 2 lira, brüt ise 20 bin 2 lira oldu (önceki 13 bin 414 liraydı). Dolayısıyla bu yıl en düşük ücretle yani asgari ücretle çalışan anne doğum sonrasında bu maaş göre 112 gün üzerinden 49 bin 783 lira para alacak.
Aranan şartlar neler?
Doğum parası annenin adına açılan Ziraat Bankası hesabına (SGK’nın anlaşmalı olduğu bankaya) doğum izni bitiminde yatırılıyor. Para annenin TC kimlik numarasına tanımlanarak yatırılıyor. Peki doğum parası için aranan şartlar neler?
İşte tüm detayları:
Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün sigorta primi yatırılmış olmalı.
Doğum izni başlamadan önce işten ayrılanlar bu ödeneği alamıyor. Kadının işyerindeki sigortalılık halinin devam etmesi şart.
Rapor süresince yani 112 gün içinde işyerinde çalışmıyor olmak gerekiyor.
Kadın çalışan, doktordan alacağı raporu işyerine teslim etmeli. Diğer işlemler işyeri tarafından yapılıyor.
Bu ödemede çocuk sayısı sınırlaması yok. İşyeri de kadınları ‘doğum izni kullandı’ diye haksız yere işten çıkaramıyor.
Her çocuk için yarı ücret…
İkinci olarak sunulan diğer bir destek ise çocuk parası. 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğum yapan tüm annelere çocuk parası ödenmeye başlandı. Yeni doğan çocuk yardımı için TC kimlik numarasıyla 'aile.gov.tr' üzerinden başvuru yapılabilmektedir.
Ayrıca, Aile Bakanlığı il müdürlükleri ve ilçelerdeki kaymakamlıklar da başvuruları kabul etmektedir. Bu kapsamda, ilk çocuk için 300 lira, ikinci çocuk için 400 lira ve üçüncü çocuk için 600 lira ödeme yapılmaktadır.
Bu ödemeler bir kereye mahsus olarak gerçekleşir. Doğum yardımı, PTT üzerinden annenin TC kimlik numarasına yatırılmaktadır.
Emzirme ödeneği…
Annelere devlet tarafından yapılan bu üç farklı ödemenin sonuncusu ise emzirme ödeneği. Halk arasında süt parası olarak bilinen bu ödeme için anne veya eşin SSK veya Bağkur'lu olması ve en az 120 gün prim ödemesi gerekmektedir.
Başvurular SGK il müdürlükleri veya sosyal güvenlik merkezlerine 5 yıl içinde yapılabilmektedir.
Bu ödeme her yıl enflasyon oranında zamlanmaktadır. 2023 yılında 520 lira olan ödeme, 2024 yılı itibarıyla 860 liraya yükselmiştir. Eğer doğum yapan kadın sigortalı değilse, ödeme sigortalı eşe yapılmaktadır. Bağkur'lu kadınlar da bu ödenekten yararlanabilmektedir.
Ödemeyi alabilmek için doğumun gerçekleştiği hastane tarafından emzirme raporu girişi ve çocuğun nüfus kaydı yapılmalıdır. Bu ödeme, başvurunun ardından 10-15 gün içinde hesaba yatırılmaktadır.
Yarım çalışma ile tam maaş
Devlet, kadın çalışanların istihdamını sürdürmek amacıyla 2016 yılından beri 'Yarım Çalışma Ödeneği' uygulamasını devam ettiriyor.
Bu uygulama kapsamında, SSK'lı çalışan ve doğum yapan kadınlar, analık izni sonrasında birinci doğumda 2 ay (15+15 gün), ikinci doğumda 4 ay, sonraki doğumlarda ise 6 ay süreyle yarım gün (part-time) çalışarak tam maaş alabilmektedirler.
Engelli çocuğu olan anneler için ise bu süre 12 ay olarak uygulanmaktadır. Ayrıca, çoğul gebelik durumunda ise her çocuk için 30'ar gün eklenmektedir. Bu şekilde, annelerin iş hayatına dönüşlerini kolaylaştırmak ve istihdamlarını sürdürmelerini teşvik etmek hedeflenmektedir.
Dikkat etmeniz gereken detaylar…
Ödenekten yararlanabilmek için doğum ya da evlat edinmeden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olması ve haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışma yapılması gerekiyor.
Ödeneğin günlük miktarı, günlük asgari ücretin brüt tutarı (şu anda 20.002/30=667.73 lira) kadar oluyor. Bu durumda devlet asgari ücretle çalışan anneye 10 bin 1 lira (667.73 lira x 15 gün) ödeme yapıyor ve 2 ayda yapılan toplam ödeme 20 bin 2 lirayı buluyor.
Öte yandan aylık net maaşın (asgari ücret ise = 17 bin 2 lira) yarısını yani 8 bin 501 lirayı da her ay patron ödüyor. Böylece annenin eline net 18 bin 502 lira geçiyor. Yani asgari ücretli anne, kendi maaşından fazla para almış oluyor.
Başvuru ne zaman ve nereye yapılmalı?
Bunun için doğum izninin yani 112 günlük sürenin bittiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde en yakın İşkur şubesine ‘doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi’ ile başvuruda bulunmak gerekiyor. Eşlerden biri çalışmıyorsa, çalışan eşe yarım gün çalışma izni verilmiyor. (Haber Merkezi)
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler