Merhabalar değerli okuyucular Sivas’ımızın önde gelen medyası Büyük Sivas Haber de ilkyazım inşallah yazılarımızla bundan sonraki dönemde de sizlerle birlikte olacağız.
Cabir Çetinkaya yazdı! "Yeniden kısa çalışma ödeneği (KÇÖ)"
Bilindiği üzere korona virüs salgını dünya da ve ülkemizde hayatımızı olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Hem İşverenleri hem de çalışanları yakından ilgilendiren bir konuyu Kısa Çalışma Ödeneğini kaleme alacağım.
Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) beklide birçoğumuzun korona virüs salgınıyla beraber öğrenmeye başladığı adını ilk defa bu dönemde duyduğumuz ancak 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun “Kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği” başlıklı Ek 2’nci maddesindeaçıkça belirtilmiştir. Buna göre “Genel ekonomik, sek törel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması veya işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere kısa çalışma yapılabilir” hükmünü içermekte olup, Bu süre Cumhurbaşkanı kararı ile 6 aya kadar uzatılabilmektedir.
Aslında önceden beri kanunlarımızda olan bu durum salgın döneminde birçok işyerini ilgilendirdiği için herkes tarafından ismi bir şekilde duyulmuş oldu. Salgının ilk dönemlerinde başvuruya açılan kısa çalışma ödeneğine30 06 2020 tarihine kadar başvuru yapanlar bu ödenekten faydalandılar.30 06 2020 tarihinden önce başvuru yapamayanlar için yeni başvuru şansı ortadan kalkmıştı; şimdi yapılan yeni düzenleme ile 01 12 2020 tarihinden itibaren 31 12 2020 tarihine kadar yeni başvurulara da açılmış oldu.
Bu dönemde işyerlerini tamamen veya kısmen geçici olarak durduran işyerleri işçi maliyetlerini azaltmak işçi çıkarmak yerine bu ödenekle salgın sürecini en az zararla atlatmak adına bu ödenekten yararlanabilir. İşçi tarafından da bakacak olursak salgın döneminde çalışamadığı zamanlarda gelir kaybı yaşamamak ve mevcut işini kaybetmemek adına bu ödenekten yararlanması faydasına olacaktır.
Önceden kısa çalışmaya başvurmuş işyerleri kısa çalışmadan yararlanmak için yeni bir başvuru yapmayacak, önceki başvurusundaki çalışan kişi sayısı kadar bildirimde bulunarak kısa çalışmadan yeniden yararlanacak. Ancak bu dönemde yeni işe aldığı kişiler varsa bunlar için başvuru yapabilecektir.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ BAŞVURULARI
İşyerinde kısa çalışma ödeneği uygulanabilmesi için yukarıda da belirttiğimiz gibi işyerinin genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması veya işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması hallerinde, kısa çalışmaya başvuru yapabilir iş müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu iş yerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.
İşçi açısından ise önceki dönemde açıklanan şartlar aynen geçerli olacak. Kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 60 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 450 gün süreyle prim ödemiş olması gerekiyor.
Kısa çalışma başvuruları sadece e-devlet üzerinden 31 Aralık 2020 tarihine kadar yapılacak şirketler şirket yetkilisinin e devlet şifresi ile başvuruda bulunabilecek.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDE SÜRE VE ÖDENECEK ÜCRETLER
Kısa çalışma başvurusu zorlayıcı sebep nedeniyle olacağından, ilk bir hafta için (KÇÖ) ödenmiyor. Bir haftalık sürenin ücreti işveren tarafından işçiye yarım ücret olarak ödeniyor.
İŞKUR kısa çalışmanın başladığı tarihi takip eden 8. Gününden başlayarak en fazla 90 – 7 = 83 günlük süre için KÇÖ ödeyecek daha önce başvuru yapılmış işçilerden 7 günlük süre düşülmeden dahil edilerek 90 gün olarak ödenir. Ödemeler takip eden ayın 5’inde işçinin bildirmiş olduğu hesap numarasına yapılır.
İşyerleri 1 Aralık tarihinden itibaren 3 ay süreyle kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilecek. Yeni çıkan yasa ile kısa çalışma ödeneği 2021 yılının haziran sonuna kadar uzatılabilecek.
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez.
Son 12 ay asgari ücret alanlar için brüt asgari ücret 2.943,00 TL üzerinden hesap yapılırsa kısa çalışma ödeneği brüt kazancın yüzde 60'ı. Yani günde 58,86 ayda 1765 lira. Binde 7,59 damga vergisi kesintisi sonrası asgari ücretlinin hesabına yatan net kısa çalışma ödeneği günlük58,11 aylık olarak ise işyeritamamen kapatılan bir asgari ücretli için 30x 58,11 = 1.743 lira oluyor.
Bu kapsamda, işçilerin çalıştıkları gün için işveren çalışmadıkları günler için İŞKUR tarafından ödeme yapılıyor, tamamen faaliyetin durdurulması halinde yapılan ödemeler her halükarda üst sınır olan brüt asgari ücreti % 150’si 4.414,50 lira Binde 7,59 damga vergisi kesintisi sonrası 4381,00 TL'yi aşamaz.
1 Aralık’ta yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile kısa çalışma ödeneği işsizlik ödeneği sürelerinden düşülmeyecek. Böylece, kısa çalışma ödeneği alanlar işsizlik maaşından tam olarak yararlanılabilecek.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDE SGK BİLDİRİMİ
İşçinin Kısa çalışma ödeneği aldığı süre için İŞKUR tarafından sadece genel sağlık sigortası primi ödenecek olup emeklilik için gerekli olan uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmiyor.
Faaliyetin tamamen durması halinde çalışılan gün sayısı olmadığı için eksik gün 30 gün olarak bildiriliyor. Eksik gün nedeni olarak “18 Kısa Çalışma Ödeneği” seçiliyor kısmi çalışma uygulanan dönemlerde de aynı şekilde çalışılmayan günler için eksik gün bildirimi yapılıyor.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ FAZLA VEYA YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİLİ
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
İşverenin, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı iş günü öncesinde yazılı olarak bildirmesi zorunludur. Belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
Son olarakta belirtmek isterim ki kısa çalışma ödeneğine başvuruda bulunup ta normal haftalık çalışma sürelerine dönülmesi halinde, işverenlere belli şartlarla SGK teşviki sağlanmaktadır.
Cabir Çetinkaya
Büyük Sivas Haber
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler