Son zamanlarda yaşanan siyasi ve insani gelişmelerle birlikte, toplumda sıkça tartışılan konulardan biri haline gelen “boykot”un dini hükmü de merak konusu oldu.
Boykot etmek caiz mi? Boykot ürünlerini kullanmak günah mı?
Peki, İslam’da boykot caiz midir? Boykot edilen ürünleri kullanmak günah mıdır? İşte bu sorulara yönelik dini değerlendirmeler...
Boykot nedir? Nereden gelir?
“Boykot” kelimesi, 19. yüzyılda İrlanda’da Charles Boycott isimli bir arazi yöneticisinin halk tarafından dışlanmasıyla ortaya çıkmıştır. Adaletsiz kira politikaları nedeniyle köylüler bu kişiyle tüm sosyal ve ekonomik ilişkilerini kesmiş, bu tavır zamanla “boykot” olarak anılmaya başlanmıştır.
Boykot, bir kişi, kurum ya da ülkeye karşı mal veya hizmet alımını durdurmak, iş birliği yapmamak ya da etkinliklerine katılmamak gibi yöntemlerle uygulanan pasif bir direniş şeklidir.
İslam’da boykot var mı? Dini dayanakları neler?
Kur’an’da doğrudan “boykot” kelimesi geçmese de, zulme karşı durmak, iyiliği desteklemek ve kötülükten uzak durmak üzerine pek çok ayet yer almaktadır. Özellikle şu ayetler bu konuda dikkat çekmektedir:
- “Zalimlerle beraber olmayın.” (Hud, 113)
- “İyilik ve takva üzere yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzere yardımlaşmayın.” (Maide, 2)
Bu ayetler doğrultusunda, İslam’da boykot şu şartlarla meşru kabul edilebilir:
- Zulme karşı bir duruş sergileme amacı taşıyorsa,
- Barışçıl ve hukuk çerçevesinde yapılıyorsa,
- Hakkı, adaleti ve mazlumları savunma gayesi içeriyorsa.
Boykot edilen ürünleri kullanmak günah mı?
Dinen haram olmayan ürünler –örneğin kola, telefon, tekstil ürünü gibi– eğer İslami açıdan sakıncalı bir içerik taşımıyorsa doğrudan haram sayılmaz. Ancak bu ürünleri satan veya üreten firmaların;
- Müslümanlara zarar veren,
- Zulmü açıkça destekleyen,
- İşgali, savaşı veya adaletsizliği finanse eden yapılarla iş birliği içinde olduğu biliniyorsa,
bu durumda bilinçli ve isteyerek bu ürünleri tercih etmek, ahlaki ve vicdani sorumluluk doğurabilir.
Sonuç olarak...
Boykot, İslam'da doğrudan emredilen bir ibadet şekli değildir. Ancak adaletin yanında yer almak, zulme karşı durmak ve mazluma destek olmak İslam'ın temel ilkelerindendir. Bu bağlamda, bilinçli yapılan boykotlar, ahlaki ve dini sorumluluk anlayışı içinde değerlendirilebilir.
Büyük Sivas Haber – Sivas Haberler